Tổng quan về Open Source – Khái niệm và Đặc điểm

Open Source là một khái niệm phổ biến về công nghệ thông tin mà bất cứ ai hoạt động trong lĩnh vực này cũng tiếp  cận và hiểu rõ. Nếu là một newbie và đang từng bước tìm hiểu về thế giới lập trình, bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan nhất về Open Source – Mã nguồn mở.  

Hiểu đúng về Mã Nguồn Mở – Open Source là gì?

Open source ban đầu là một thuật ngữ được dùng để chỉ phần mềm nguồn mở (OSS – Open Source Software). Phần mềm mã nguồn mở được thiết kế để có thể truy cập công khai – bất kỳ ai cũng có thể xem, sửa đổi và phân phối mã khi họ thấy phù hợp. Người dùng ứng dụng có thể sửa các liên kết bị lỗi, update các đoạn code hoặc cải thiện bộ mã gốc của chương trình hoặc phần mềm.

Phần mềm nguồn mở được phát triển theo cách phi tập trung và hợp tác, dựa vào đánh giá và đóng góp của cả một cộng đồng. Phần mềm nguồn mở thường phổ biến hơn, linh hoạt và có tuổi thọ lớn hơn so với nhiều phần mềm độc quyền khác bởi nó được phát triển bởi cộng đồng chứ không phải một tác giả hay công ty duy nhất.

Một số ví dụ tiêu biểu về Open Source

Open Source đã trở thành một phong trào và là một hoạt động vượt qua ngoài việc sản xuất phần mềm truyền thống. Hoạt động sử dụng Open Source với các giá trị và mô hình sản xuất phi tập trung của phần mềm với mã nguồn mở giúp tìm ra những cách thức mới nhằm giải quyết các vấn đề trong cộng đồng và ngành công nghiệp của họ.

Các trình duyệt như FireFox, Linux, WordPress,… đều là các dự án Open Source nổi tiếng giúp cho hàng triệu người dùng trên khắp  thế giới có  thể nghiên cứu, học hỏi và nâng cấp các đoạn mã trở thành phiên bản tốt hơn. 

Hình thức cấp phép hoạt động của Open Source

Open source thúc đẩy việc phân phối lại miễn phí các mã nguồn. Do đó, nó còn được gọi là phần mềm miễn phí. Mã nguồn tạo ra chức năng tích hợp hướng dẫn cách hoạt động của ứng dụng phần mềm.

Theo truyền thống, hầu hết phần mềm hoặc ứng dụng được mua đều có các đoạn mã mà chỉ có thể được thao tác hoặc sửa đổi một cách hợp pháp bởi người sáng lập – thường là một cá nhân, nhóm hoặc tổ chức nào đó.

Loại phần mềm này được gọi là phần mềm độc quyền hoặc phần mềm mã nguồn đóng. Phần mềm độc quyền được trang bị các giấy phép bắt buộc người dùng phải đồng ý với các nguyên tắc do người sáng tạo ban đầu đưa ra. Đa phần chúng đều có giá khá đắt đỏ, khó có thể mua với nhiều người.

Open Source License là gì?

Giấy phép của mã nguồn mở khác với giấy phép độc quyền ở chỗ người dùng phải đồng ý với các quy tắc liên quan đến việc sửa đổi, sử dụng và phân phối phần mềm.

Ví dụ như, một số giấy phép về mã nguồn mở quy định rằng nếu người dùng thay đổi và phân phối chương trình cho người khác, họ cũng phải phân phối mã nguồn mà không tính phí cấp phép.

Ưu và nhược điểm của phần mềm nguồn mở là gì?

Phần mềm mã nguồn mở tạo ra cơ hội cho rất nhiều người dùng trên toàn thế giới. Tuy nhiên, loại phần mềm này vẫn tồn tại những hạn chế nhất định bên cạnh hàng loạt các giá trị tuyệt vời mà nó mang lại. So sánh về ưu và nhược điểm của Open Source sẽ giúp bạn có cái nhìn khách quan hơn. 

Ưu điểm của Open Source

• Hoàn toàn miễn phí.
• Nguồn mở rất linh hoạt, khi các nhà phát triển có thể kiểm tra cách mã hoạt động và tự do thực hiện các thay đổi đối với các khía cạnh không hoạt động hoặc có vấn đề của ứng dụng để phù hợp hơn với nhu cầu riêng của họ.
• Tính ổn định cao: mã nguồn được phân phối công khai, do đó người dùng có thể phụ thuộc vào nó cho các dự án dài hạn của họ vì họ biết rằng người tạo mã không thể đơn giản dừng dự án hoặc để nó rơi vào tình trạng hư hỏng.
• Nguồn mở thúc đẩy sự khéo léo: các lập trình viên có thể sử dụng mã có sẵn để cải tiến phần mềm và thậm chí đưa ra những cải tiến của riêng họ.
• Open source luôn có một cộng đồng tích hợp liên tục sửa đổi và cải thiện mã nguồn.
• Nguồn mở cung cấp cơ hội học tập tuyệt vời cho các lập trình viên mới.

Nhược điểm của Open Source

• Open source có thể khó sử dụng và áp dụng hơn do khó thiết lập và thiếu giao diện người dùng thân thiện.
• Nguồn mở có thể gây ra vấn đề tương thích. Khi cố gắng lập trình phần cứng độc quyền bằng OSS, thường cần có các trình điều khiển chuyên dụng mà thường chỉ có sẵn từ nhà sản xuất phần cứng.
• Phần mềm nguồn mở có thể đặt ra các vấn đề về trách nhiệm pháp lý. Không giống như phần mềm thương mại – được kiểm soát hoàn toàn bởi nhà cung cấp, nguồn mở hiếm khi có bất kỳ bảo đảm, trách nhiệm pháp lý hoặc bảo vệ bồi thường vi phạm nào. Điều này khiến người tiêu dùng OSS phải chịu trách nhiệm duy trì việc tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý.
• Nguồn mở có thể phải chịu những chi phí không mong muốn trong việc đào tạo người dùng, nhập dữ liệu và thiết lập phần cứng cần thiết.

Open Source có các ưu và nhược điểm riêng biệt

Cách đảm bảo tính bảo mật của phần mềm có Open Source (mã nguồn mở) 

Mặc dù phần mềm nguồn mở mang lại vô số lợi ích nhưng nó lại mở ra một cấp độ hoàn toàn mới về quản lý rủi ro phần mềm. Điều quan trọng là một tổ chức sử dụng OSS – Open Source Software hoặc mua lại các cơ sở mã có chứa nó trong một vụ sáp nhập. Nếu mua lại, bạn phải thực sự hiểu nội dung trong mã của họ để họ có thể quản lý và bảo mật nó một cách hiệu quả. Bộ giải pháp Synopsys cung cấp phạm vi nguồn mở hoàn chỉnh để bạn có thể tự tin sử dụng OSS.

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về rủi ro nguồn mở và cách giảm thiểu rủi ro đó, đây là một số bước bạn có thể thực hiện:

• Đọc báo cáo “Phân tích rủi ro và bảo mật nguồn mở” (Open Source Security and Risk Analysis – OSSRA) hàng năm để hiểu tình trạng hiện tại của các lỗ hổng và rủi ro nguồn mở.
• Tìm kiếm các bài viết, blog và hội thảo trực tuyến cung cấp các mẹo và cách thực hành tốt nhất để quản lý rủi ro nguồn mở.
• Hãy liên hệ với các chuyên gia trong lĩnh vực quản lý rủi ro nguồn mở để nhận được lời khuyên và hướng dẫn cách cá nhân hóa phù hợp với nhu cầu cụ thể của tổ chức bạn.
• Hãy xem xét triển khai các giải pháp tự động hóa để quản lý và bảo mật nguồn mở, nhằm giúp bạn phát hiện và giải quyết các lỗ hổng cũng như luôn tuân thủ các giấy phép liên quan đến mã nguồn mở.

Bằng cách thực hiện các bước này, bạn có thể tìm hiểu thêm về rủi ro nguồn mở và thực hiện các bước cần thiết để giảm thiểu rủi ro đó, đảm bảo tính bảo mật và tuân thủ cho phần mềm của tổ chức bạn.

Tổng kết

Hiểu được Open Source là gì, cách thức hoạt động, hình thức bảo mật cùng các ưu nhược điểm sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về thế giới rộng lớn của mã nguồn mở. Theo dõi Cole.vn để cập nhật các tin tức hữu ích về kiến thức lập trình và khoa học dữ liệu nhé.

Đừng quên tham gia ngay khóa học khóa học ai để lĩnh hội được nhiều kiến thức bổ ích và trở thành người đón đầu xu thế.

>>Bạn có thể xem thêm: Ngôn ngữ lập trình AI